W okresie międzywojennym oprócz 2. WDH powstała 7. WDH im. Dzieci Wrzesińskich; drużynowym jej został Roman Glabiszewski. Zorganizowano również gromady zuchowe, w których funkcje drużynowych pełnili: Hieronim Łapiński, Zofia Jankowska (Gradek), Michał Strzykała, R. Fedyk. Działalność harcerską wspierało utworzone w 1927 roku Koło Przyjaciół Harcerstwa, w skład którego między innymi weszli znani wrześnianie: Bronisław Kowalczyk, Stanisław Konieczny, Andrzej Prądzyński.

Prężnie rozwijającą się działalność drużyn harcerskich i zuchowych przerywa II wojna światowa. Działalność harcerska prowadzona jest w konspiracji. Nadchodzi styczeń 1945 roku – wyzwolenie Wrześni. Rozpoczyna się nauka w szkole, zawiązuje się na nowo 2. WDH a potem 7. WDH. 10 października 1946 roku powstaje gromada zuchowa “Prawych Słowian”, którą prowadzi dh Jan Dudek. Praca w drużynach jest widoczna w szkole i środowisku, zyskuje pozytywne oceny. Drużynowymi w okresie od 1945 do rozwiązania ZHP byli: Bolesław Cywiński, Jerzy Witkowski, Kazimierz Niedzielski, Lech Nowakowski, Zbigniew Ziętek.

Rok szkolny 1949/50 przynosi ogromne zmiany. ZHP zostaje rozwiązany, a na jego miejsce powołuje się Organizację Harcerską na wzór organizacji Pionierów w ZSRR. OH działa na terenie szkoły do roku szkolnego 1956/57. W grudniu 1957 roku zjazd instruktorów i działaczy harcerskich, który odbył się w Łodzi, reaktywuje działalność ZHP. 2. WDH prowadził dh Jan Lisiak. Pracę w drużynie trzeba było organizować od podstaw zgodnie z założeniami ZHP. We wrześniu 1957 roku powstaje 30. WDH im. Emilii Plater (żeńska), która prowadzi Irena Walczak (Lisiak). W roku 1958 utworzone zostają przez Annę Podsędek i Henryka Staszaka drużyny zuchowe uczniów Szkoły Podstawowej nr 1. W roku szkolnym 1960/61 drużynę zuchową prowadzi nauczycielka Danuta Nawrocka (Grodzka). W następnych latach następuje intensywny rozwój harcerstwa. Pracę harcerską prowadzą: Krystyna Patelka, Urszula Mańkowska, Barbara Tomaszewska, Grażyna Szykowna, Barbara Łosińska. W latach 70-tych w Szczepie Harcerskim nr 1 oprócz 30. WDH, którą prowadzi instruktor młodzieżowy Małgorzata Zapadka i 2. WDH – druż. Krystyna Szalbierz (instr. młodzież.) działają: 46. WDH – druż. Maria Rogalińska, 41. WDH – Jadwiga Łacheta (instr. młodzież.), 44. WDH – druż. Barbara Brzozowska, 54. WDH – druż. Barbara Cyraniak (instr. młodzież.) oraz drużyny zuchowe prowadzone przez: Marię Dębicką i Elżbietę Wiśniewską. Działalność harcerską przerywa wprowadzenie stanu wojennego w grudniu 1981 r. Wznowienie pracy następuje w roku szkolnym 1982/83. W okresie tym duży wkład w pracę drużyn i szczepu wniosły : Urszula Purol i Maria Rogalińska

W latach 80- tych w pracę harcerską zaangażowani są nauczyciele: Ewa Janiak, Konrad Mertka, Małgorzata Nadolna, Helena Piasecka, Maria Wolniakowska, Elżbieta Lepka, Jadwiga Kowalczyk, Barbara Jankowska, Marlena Koczorowska, Leszek Kmiecik, Irena Wojciechowska, Krzysztof Trawiński, Mariola Świątnicka i Maria Rusiecka. Pomagają instruktorzy młodzieżowi: Hanna Lisiak, Krzysztof Ziętek, Maciej Płocki, Małgorzata Sroczyńska, Halina Fojt, Anna Zielonka, Ewa Dzieciuchowicz.

Ostatnimi drużynami działającymi w szkole są drużyny zuchowe prowadzone przez Marię Rusiecką i Mariolę Świątnicką. Jest to rok szkolny 1989/90.

Co łączyło tę wielką rodzinę harcerską w okresie jej istnienia w szkole ? Na pewno praca związana z realizowaniem w życiu Prawa Harcerskiego, świadomość obowiązków wynikających z przynależności do ZHP, zdobywanie stopni i sprawności harcerskich oraz gwiazdek i mian zuchowych. W pracy harcerskiej zawsze dużą wagę przywiązywano do zdobywania wiadomości z zakresu pionierki terenowej, samarytanki, musztry, posługiwania się alfabetem Morsa, sygnalizacji ręką, gwizdkiem, użyteczności węzłów, znajomości znaków patrolowych. Harcerze byli rozśpiewani. Mam nadzieję, że wielu z nich do dziś potrafi w niektórych okolicznościach wykorzystać zdobyte wtedy wiadomości i umiejętności. Celem nadrzędnym było zaliczenie okresu wstępnego i dopuszczenie do przyrzeczenia. Każdy harcerz marzył o chwili, kiedy do jego mundurka zostanie przypięty harcerski krzyż. Przyrzeczenia składano w wyjątkowych miejscach (np. pod pomnikiem w Sokołowie, w Dębinie), w czasie uroczystego ogniska, jubileuszu czy innej uroczystości harcerskiej. Chwila przyrzeczenia była zawsze podniosła. Wydarzeniami wiążącymi kolejne pokolenia harcerzy były jubileusze począwszy od 10 – lecia istnienia harcerstwa we Wrześni obchodzonego w 1927, poprzez kolejne do jubileuszu 80 - lecia w 1997 r. Dla wielu harcerzy najbardziej wzruszające były jubileusze na 40, 50 i 80- lecie. Były to prawdziwe lekcje historii wrzesińskiego harcerstwa. Pozostały po nich najmilsze wspomnienia i zdjęcia dokumentujące udział tych, którzy byli pionierami ruchu harcerskiego w naszym hufcu, tych, którzy odeszli już na wieczną wartę.

Ambicją istniejących w szkole drużyn była organizacja własnego obozu. Udało się to 2. WDH, która w okresie międzywojennym wyjechała w 1926 roku na obóz do Bugaju koło Miłosławia, w 1929 roku do Skorzęcina oraz na obóz kresowy do Czesławic. Po wojnie 2. WDH odpoczywała w 1946 na obozie w Rusinowie nad Gopłem, w 1947 roku w Nowej Wsi Podgórnej nad Wartą (obóz wspólny z 1. WDH). Do tradycji powróciła 2. WDH wraz z 30. WDH rozbijając swe obozy w Ostrowie koło Pucka w latach 1969 i 1970. Chętnie też uczestniczono w obozach organizowanych przez KH ZHP we Wrześni, w różnych rejonach Polski. Sukcesem w pracy drużyn były też zimowiska. Pierwsze po wojnie zorganizował w Strzegomiu dh Jerzy Witkowski. Prowadzone ono było w bardzo trudnych warunkach (jeszcze wszędzie pachniało wojną). Potem kolejne zimowiska były w: Milówce, Wrocławiu, Łodzi, Stargardzie Szczecińskim, Bartoszycach. Patriotyczne postawy dokumentowali harcerze biorąc udział w uroczystościach: 100. Rocznicy Wiosny Ludów w Miłosławiu i pod Sokołowem (późniejszych również), 60- leciu Strajku Dzieci Wrzesińskich, rocznic Powstania Wielkopolskiego i innych. Z dużym zaangażowaniem wypełniano zadania wynikające z kolejnych Alertów, ogłaszanych przez Naczelnika ZHP. Uroczyste były poranki poświęcone bohaterom drużyn. Harcerze wzięli udział w uroczystościach nadania imienia szkole. Do pracy mobilizowały też imprezy organizowane przez hufiec, np. Dni Harcerza, które po raz pierwszy odbyły się w 1930 roku, Harcerskie Starty (organizowane na rozpoczęcie pracy harcerskiej w każdym roku), Święto Bohatera Hufca, rajdy turystyczne, zloty drużyn harcerskich i zuchowych hufca, ogniska (pierwsze po wojnie odbyło się 28 VIII 1945 r. w Dębinie).

Poznawanie ziemi ojczystej było zawsze celem harcerzy. Realizowano je poprzez udział w rajdach m.in.: w roku 1959 na trasie Pyzdry - Śmiełów – Miłosław, w 1967 po Wielkopolskim Parku Narodowym, w 1969 w Mickiewiczowskim Rajdzie do Śmiełowa, po Ziemi Wrzesińskiej w różnych okresach. Inną stosowaną formą poznania wielu historycznych miejsc były wycieczki np. do Gozdowa (1945 r.), do Giecza (1962), do Kórnika, Rogalina, Zaniemyśla (1966 r.). Kultywowano też w pracy drużyn tradycje i obrzędy takie jak: powitanie Nowego Roku, topienie Marzanny, święto pieczonego ziemniaka, Andrzejki, zuchowe Barbórki, bale karnawałowe. Wystawiano też jasełka. Organizowano różne uroczystości szkolne, poranki z okazji Dnia Nauczyciela, Dnia Kobiet, Dnia Matki, Dnia Dziecka. Odwiedzano z programem artystycznym Dom Rencistów, zbierano upominki dla Domu Małego Dziecka w Gnieźnie. Wymienione formy pracy zuchowej i harcerskiej pozwalały na zdobywanie różnych sprawności harcerskich. Poprzez taką działalność życie młodych ludzi stawało się pełniejsze, bogatsze i radośniejsze. 85 lat od powstania harcerstwa w Szkole Jubilatce za nami, a w tym jakaś cząstka naszego udziału w rozwoju, trwaniu i przekazywaniu historii młodszemu pokoleniu. Sądzę, że rocznica ta jest doskonałą okazją do zorganizowania spotkania pokoleń, aby odnowić dawne przyjaźnie, powspominać, a uczniom Samorządowej Szkoły Podstawowej nr 1 we Wrześni przypomnieć, że nie do końca przebrzmiały dawne ideały harcerskie i czas do nich powrócić. Może uda się po raz kolejny reaktywować 2. WDH? Co sądzą o tym czytelnicy internetowej strony SSP nr1 (ci ze stażem harcerskim i bez stażu)?